2nd National Pediatric Burns Congress

GİRİŞ = "Bası yaraları" uzun süre yatağa bağımlı hastalarda sık karşılaşılan bir durumdur.Önemli olan oluşmasına engel olmaktır. Bası yaralarının önlenmesinde ve iyileşmesinde hemşirenin büyük sorumluluğu vardır.

MATERYEL-METOT = 16 yaşındaki erkek , % 85 , II ve III. Derece, alev yanığı olan hasta, olaydan 1 hafta sonra dış merkezden sepsiste, entübe olarak devir alındı. Hasta dış merkezden devir alındığında oksibital ve sakral bölgede bası ülserleri vardı. Hastanın 11 aylık yatış süresinin 2-5. aylarında, septik tablonun arttığı, genel durumun bozulduğu, immobilize olduğu dönemde yapılan tedavi ve bakımlara rağmen bası ülserleri oluşmuştur. Kliniğimizde öncelikle bası yarasının evresini, büyüklüğünü, eksuda veya nekroz varlığını ve çevre dokuların durumunu değerlendirip ve bu bulgular eşliğinde bası yarası için en uygun tedavi şeklini belirledik.

1.     Vital bulgularının stabil olmamasına rağmen basınç bölgelerindeki basıyı ortadan kaldırmak için 2 saatte bir pozisyon verildi.

2.    Dizlerin ve ayak bileklerinin birbirine sürtünmesini önlemek için bacak arasına, topuklarının yatağa temas etmesini önlemek için de bacaklar yastıkla desteklendi.

3.    Yanık bölgelerindeki akıntı yoğunluğuna göre  günde  1-2 kez pansumanı yenilenerek vücudun kuru kalması sağlanmaya çalışıldı.

4.    Servise gelişinden itibaren günlük kalori takibi yapıldı, parenteral, enteral ve oral beslenmelerle hedef kaloriye ulaşıldı. Hastanın hemoglabin, hematokrit, albumin,

CRP- prealbümin, lenfosit değerleri sık sık  değerlendirilip, gerektiğinde nütrisyonel açıdan Klinik Nütrisyon Ünitesinden destek alarak beslenmesi düzenlendi.

5.    Hasta immobil olduğundan dolaşımı hızlandırmak ve basıyı azaltmak için egzersiz cihazı ile bacak egzersizi yaptırıldı.

6.    Sık sık bez değişimiyle perine hijyeni sağlandı. Fekal yönetim sistemiyle hastanın perianal bölgeye gaita kontaminasyonu önlendi.

7.    Ardından hastamıza uygun ve bulunmak istediği pozisyona göre değişim gösteren özel mobilizasyon koltuğu temin edildi. Gündüz şartlarında daha uzun süre mobilizasyonu sağlandı.

SONUÇ =  Sepsiste, genel durumu bozuk, vital bulguları değişken, entübe, ventilatöre bağlı durumda takip ettiğimiz hastamıza bası oluşumunu önlemeye yönelik tüm tedavi ve hemşirelik bakımları uygulanmış ancak yeterli olmamış yaralarda artışlar gözlenmiştir. Bu durum çalışan hemşire ve personelde de moral ve motivasyonu bozmuş, hatta tükenmişlikler yaşanmasına sebep olmuştur. Ancak septik tablosu, genel durumu düzelmeye başladığı dönemden itibaren bası yarası ve yanık yaraları iyileşme eğilimi göstermiştir. Enfeksiyon problemi devam ettiği halde, dekübit ülserlerinde azalmaları oldu. Ünitemize gelişinin 11 ay sonrasında  tüm bası ve yanık yaraları kapanmış şekilde taburcu edildi.

TARTIŞMA: Genel durumu bozuk, sepsiste ve solunum desteğindeki  majör yanıklı hastaya ; bası ülserini önlemeye yönelik tüm tedavi ve bakımlar uygulanmış ancak yeterli olmamıştır. Bu durumdaki hastalarda , bası yarası oluşumunu önlemeye yönelik tüm uygulamalara ek olarak kaliteli hasta yatağı /havalı yatak (sürekli hava akımı sağlayan gibi) kullanımı bası yarası oluşumunu önler ya da azaltır mıydı?