2nd National Pediatric Burns Congress

GİRİŞ: Yanık  insan vücudunu fiziksel ve ruhsal yönden derinden etkileyen travmatik bir olaydır. İyileşme sürecinin ardından bıraktığı fiziksel izler (renk değişiklikleri, hipertrofik skarlar, keloidler ve kontraktürler) hastaların bir çoğunda derin izler oluşturmakta ve bu da bir çok psikolojik soruna yol açmaktadır. Bu durum insanlar tarafından çok iyi bilindiğinden dolayı yanık olayı meydana geldiğinde çeşitli geleneksel ilk yardım müdahalelerinde bulunmaktadır. Türkiyede bir çokları tarafından uygulanan yoğurt, diş macunu, yemek salçası …vb. sürülmesi yanlış olduğu bilinen fakat sıkça uygulanan yöntemlerden bazılarıdır.  Biz yanığa ilk müdahale olarak ayakkabı boyası uygulanan 3 hastayı sunacağız.

VAKALAR: Türkiyenin doğusunda bulunan yanık merkezimize  5.5 yıllık süre zarfında müracaat eden yaklaşık 4000 yanık hastasından bazılarına değişik geleneksel ilk yardım müdahalesi yapılmıştı. Ancak bunlardan üç tanesi alışılmışın dışında idi. Bu hastalara yandıktan hemen sonra yanık bölgelerine ayakkabı boyası sürülerek müdahale edilmişti.  Hastaların birisi kadın diğer ikisi erkek idi. Yaşları sırası ile 38, 17 ve 9 idi. Hastaların üçüde sıcak su ile yanmıştı ve yanık yüzde oranları sırası ile %14, %19 ve %8 idi. Hastalar yatırılarak tedavilerine başlandı. Her üç hasta yatırıldıktan sonra ayakkabı boyalarının temizlenmesi amacı ile küvete alınmalarına ve iyice yıkanmalarına rağmen boyalar çıkarılamadı. Bu banyolara  8-10 gün gün devam edildi ancak hiçbir netice alınamadı. Ayakkabı boyası dermisin derinlerine doğru nüfuz etmiş ve bir nevi  tatuaj oluşmuştu. Her üç hastada yaralarının epitelize olması üzerine şifa ile taburcu edildi. Hastalardan bir tanesi taburcu olduktan 8 ay sonra kontrole geldiğinde ayakkabı boyasının rengi hala duruyordu.

SONUÇLAR: İçerisinde yaşadığımız Yirmibirinci yüzyılda hala daha bu tür geleneksel ilk yardım müdahalelerinin yapılması sosyo kültürel seviyemizin henüz ileri seviyelere yükselememesinin bir göstergesidir. Bu tür yanlış müdahalelerin artık yapılmaması için gerekli olan eğitimin ülkemizin en ücra köşelerine kadar götürülmesi gerekmektedir.