ÖHDER I. ULUSLARARASI
IV. ULUSAL BİREYSEL GELİŞİM GÜNLERİ KONGRESİ

G Oflu

Ege University Faculty of Nursing Psychiatric and Mental Health Nursing

G Oflu

Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği

Griş: Caplan, krizi alışılmış davranış ve başetme yöntemlerinin yetersiz kalması olarak tarif etmiştir. Günümüzde kriz ICD- 10 tanı kriterleri doğrultusunda, özellikle ağır stres tepkisi ve uyum bozuklukları çerçevesinde değerlendirilir. Kriz yaşayan kişilerin klinik değerlendirilmesi, sağlık çalışanlarının karşılaştıkları en zorlu süreçlerden biridir. Bu çalışma Krize Müdahale Düzeyi Belirleme Ölçeği'nin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Krize Müdahale Düzeyi Belirleme Ölçeği (KMDBÖ)’nin ruh sağlığı hemşiresinin kriz olgusunu mesleki bakım standartları doğrultusunda değerlendirme ve hemşirelik müdahalelerini planlama aşamalarında önemli bir yardımcı olacağı düşünülmektedir.Gereç ve Yöntem:  Metodolojik olarak gerçekleştirilen çalışmanın örneklemini, Manisa Kamu Hastaneler Birliği'ne bağlı Krize Müdahale Birimine çalışmanın yapıldığı tarihte başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden 110 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları; Tanıtıcı Bilgi Formu, Krize Müdahale Düzeyi Belirleme Ölçeği (KMDBÖ),  Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) oluşturmaktadır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini sınamak için Kapsam Geçerliği, Yüzey Geçerliği,  Uyum Geçerliği, Açıklayıcı Faktör Analizi, İç Tutarlılık Katsayısı, Maddeler Arası Korelâsyon ve Madde-Toplam Puan Korelâsyonu yöntemleri kullanılmıştır.Ölçeğin kapsam geçerliği için Lawshe tekniği kullanılarak 23 maddelik ilk form oluşturulmuştur. KMDBÖ’nin Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ile uyum geçerliğine bakılmıştır.  Bu çalışmada, uyum geçerliği için, KMDBÖ ‘ne benzer veya eşdeğer bir ölçek bulunamadığı için alternatif bir ölçek (BDÖ) kullanılmıştır.Bulgular: Ölçek ifadelerinin Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) .90, BDÖ ile Uyum Geçerliği  .789, iç tutarlığını belirleyen Cronbach Alpha Katsayısı: Faktör 1 için .893, Faktör 2 için .846, ölçeğin bütünü için .916 olarak hesaplanmıştır. Maddeler Arası Korelasyon Katsayısı' nın pozitif işaretli olduğu, Madde- Toplam Korelasyon puanının .32-.82 arasında değiştiği görülmüştür. İncelenen örneklemin Faktör Analizine uygun olup olmadığını değerlendirmek amacıyla Kaiser-Meyer- Olkin (KMO): .854 ve Barlett testi=x2 45=1223.077, p<0,0001 kullanılmıştır. Açıklayıcı Faktör Analizi sonucunda toplam varyansın % 45'ini açıklayan özdeğeri 1'i aşan iki faktör bulunduğu saptanmıştır. Sonuç: Krize Müdahale Düzeyi Belirleme Ölçeği, Açıklayıcı Faktör Analizi neticesinde 2 faktörden oluştuğu görülmüştür. Ölçeğin her bir boyutunda yer alan maddeler göz önünde bulundurularak: Birinci faktör “Bakım düzeyinin tayin edilmesi”, ikinci faktör “Risk durumunun belirlenmesi ”, olarak isimlendirilmiştir.Bu veriler doğrultusunda, Krize Müdahale Düzeyi Belirleme Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.

 Anahtar Kelimeler: Krize Müdahale,  Ölçek, Geçerlik ve güvenirlik