ÖHDER I. ULUSLARARASI
IV. ULUSAL BİREYSEL GELİŞİM GÜNLERİ KONGRESİ

G Özgür*, H Kara**, ED Kaçmaz*

*Ege University Faculty of Nursing Psychiatric and Mental Health Nursing
**Ege University

G Özgür*, H Kara**, ED Kaçmaz*

*Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği
**Ege Üniversitesi

Giriş: Kariyer planlaması, bireyin sahip olduğu tutum, değer ve alabileceği sosyal destek unsurlarının etkileşiminin bir sonucudur. Bu araştırma, öğrenci hemşirelerin kariyer planlamasında sosyal desteğin etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi’nde yürütülmüştür. Sınıf mevcutlarına göre ağırlıklı tabakalama yöntemi ile seçilen ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 304 öğrenci, çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, birey tanıtım formu ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile toplanmıştır. Veri toplama formu, araştırmacılar tarafından alan yazın doğrultusunda yapılandırılmıştır. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin, aile, arkadaş ve özel bir insan olarak üç alt boyutu vardır. Her alt ölçekteki maddelerin puanlarının toplanmasıyla alt ölçek puanı (min=4, max=28), bütün alt ölçeklerin toplanmasıyla ise ölçek toplam puanı (min=12, max=84) elde edilmektedir. Ölçekten puanın yüksekliği, algılanan sosyal desteğin yüksek olduğu şeklinde yorumlanmaktadır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler (ortalama, sayı, yüzde dağılımları), Mann Whitney-U, Kruskall-Wallis H testleri kullanılmıştır.

Bulgular: Hemşirelikfakültesi, araştırmaya katılan öğrencilerin %75’inin ilk beş tercihi arasında yer almaktadır. Öğrencilerin %53’ü hemşirelik mesleğini seçmeye kendi karar verdiğini ve %48.7’si hemşirelik okumaktan ortalama düzeyde memnun olduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin %44.8’i hemşireliği mezun olduktan sonra kolay iş bulabilme düşüncesiyle tercih ettiklerini belirtmiştir. Öğrencilerin %76’sı okulda başarı düzeylerini orta düzeyde olduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin %58.2’si kariyer kavramını duyduğunu, duyanların %92’si kariyeri meslekte uzmanlaşma olarak tanımlamıştır. Öğrencilerin %70.1’i kariyer planlama kavramını duymadığını, duyanların %92.1’i ise mesleki gelecek için plan yapma olarak tanımlamıştır. Öğrenci hemşirelerin, %70.4’ü kariyer hedefini belirlemediği, belirleyenlerin %84.3’ü lisansüstü eğitim almayı hedeflediklerini belirtmişlerdir. Öğrenci hemşirelerin %65.5’i fakülteden mezun olan hemşirelerin hangi işlerde çalıştığına dair araştırma yapmadığını belirtmiştir. Öğrencilerin %28’i mezun olduktan sonra hangi alanda çalışmak istediklerini “fark etmez” şeklinde ifade etmiştir. Öğrenciler, çok boyutlu algılan sosyal destek ölçeğinden 62.26±14.42 puan, ölçeğin aile alt boyutundan 22.12±5.35, arkadaş alt boyutundan 21.94±4.84, özel bir insan alt boyutundan 21.94±4.84 puan aldıkları tespit edilmiştir. Öğrencilerin, kariyeri, kariyer planını duyma durumlarına göre ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur (p>0.05). Öğrencilerin, mezun olduktan sonra hangi işlerde çalışabileceğine dair araştırma yapma durumuna göre arkadaş desteğini daha fazla algılayan öğrencilerde anlamlı olarak fark olduğu tespit edilmiştir (U=8960.00, p<0.05). Öğrencilerin hangi alanda çalışmak istediklerine göre aile desteğini daha fazla algılayan öğrencilerde anlamlı olarak fark olduğu tespit edilmiştir (X²=18.278, p<0.05).

Sonuç: Araştırmaya katılan öğrencilerin, algıladıkları sosyal desteğin yüksek olduğu görülmektedir. Öğrenciler, en fazla aile desteğini yüksek bulmuştur. Sosyal desteğin, öğrencilerin mezun olduktan sonra hangi işleri yapabileceğine ve hangi alanda çalışmak istediklerine yönelik görüşlerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır.  Öğrencilerin algıladıkları sosyal desteğin yüksek olduğu düşünüldüğünde, hemşire eğitimcilere kariyer planlamalarında öğrencilere danışmanlık yapmaları, öğrencilere ise öğrenci hemşirelere yönelik düzenlenen kariyer sempozyumlarına katılmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Öğrenci Hemşire, Kariyer Planlama, Sosyal Destek